Nét Đẹp Trong Thơ Ca Dân Gian Ninh Hò

          Nét Đẹp Trong Thơ Ca Dân Gian Ninh Hò

Ai đã từng nói "Ninh Hòa là đất Thơ". Nơi có ba dòng sông hội tụ thành ngả ba sông Dinh êm đềm, xinh đẹp. Mãi đến giờ dòng sông Thơ ấy đang chảy không ngừng

Ngược dòng thời gian tìm về kho tàng văn hóa địa phương, tôi bùi ngùi xúc động. Quê tôi may mắn thừa hưởng nét đặc thù văn hóa riêng trong cộng đồng làng, xã lúc bấy giờ. Trong dịp lễ hội cúng Đình làng văn hóa Xuân Hòa (lễ cúng Thu 2005) nghe các cụ cao niên kể lại rằng Tình Yêu bắt nguồn trong lao động, từ đó cuộc sống lứa đôi hình thành theo qui luật sinh tồn để tiến lên bắt nhịp theo dòng thời gian.

Chuyện tình yêu trai - gái không bao giờ cũ. Chàng trai, cô gái tỏ tình trong đêm trăng thanh gió mát, trong lao động sản xuất, trong hội hè cũng mang đậm hệ tuần hoàn thời tiết nơi quê nhà để nói lên tình yêu:

Tháng Giêng động dài

Tháng Hai động tố

Tháng Ba rầm rộ

Tháng Bốn nam non

Em còn trực tiết lòng son

Phụ mẫu nhà chưa định chồng con thế nào.

Chàng trai thật thà nhưng lòng còn phân vân. Ngày hôm sau đến gặp em gái nàng thố lộ:

Nhà em bốn chị lòng trinh

Có chồng hai chị, tỏ tình anh hay

Nhà em trước giếng - sau ao

Xung quanh trồng cảnh, bốn phía rào trồng chanh

Cảnh phụ miền lập được kiểng xanh

Xuân Hòa (*) là xã trúng danh là nàng.

Gá tiếng kêu - Thuộc nữ tài cao

Vườn hoa trái ngọt chưa ai rào bớ anh.

(*)Làng Xuân Hòa, xã Ninh Phụng, huyện Ninh Hòa hiện nay

 …2

Chàng trai khấp khởi mừng khôn xiết. Người mà anh yêu chưa có chồng nên anh ao ước ngày tháng:

Cho mau tới Tết

Cho hết năm nay

Trà Ô Long bốn gói

Đường cát rằng năm cân

Bỏ vô cái quả Canh - Tân (*)

Cậy ông Mai đến nói - phụ mẩu phân lẻ nào.

Thường khi cộng đồng làng xã hình thành, đời sống văn hóa bấy giờ muốn cưới xin cũng theo trình tự qui luật làng. Khi đi hỏi vợ phải xem ngày lành, tháng tốt, năm hạp, tuổi tác dựng vợ, gả chồng. Hai chữ Canh - Tân ở đây là nói đến năm. Ví dụ năm Canh Dần, Tân Mẹo trong mười hai con Giáp v.v…

 

Hể nói đến tình yêu thời nào cũng có trúc trắc. Lúc đẹp, lúc không như ý. Chàng trai về nhà thưa cha, mẹ cậy mai mối nhưng lòng phấp phồng sợ cha, mẹ nàng sắp đặt tình duyên khác đi cho nên chàng trai than thở:

Rung rinh nước chảy qua đèo

Ngựa chạy dưới biển - chiếc thuyền chèo trên non

Trai lòng trinh - gái lòng son

Trách bà phụ mẩu sinh con hai dòng

Cây lê, cây lựu, cây tòng

Ba cây đứng đó ròng ròng chơi hoa

Dời chân xuống chốn giang ca

Trăng dời, nguyệt lặn cách xa vườn đào.

Thương cho nàng khi chàng trách oan. Chuyện vợ chồng xưa nay làm sao con dám mặc áo qua khỏi đầu cha mẹ. Nàng sợ chàng thay trắng đổi đen nên:

Ngó lên thấy đám mây xanh

Ngó xuống dưới biển chiếc thuyền mành đung đưa

Em gặp anh bong bóng đang trưa

Rưng rưng nước mắt tay đưa miếng trầu

Ôm lê,ôm lựu mà sầu

Vun cây tưới nước duyên đầu về ai?!

http://ninh-hoa.com/pduytan-NetDepTrongThoCaDanGianNH.htm

Tìm kiếm theo thuật ngữ: nét đẹp trong thơ ca việt nam

Toán tử: and.